Hợp tác xã nông nghiệp nòng cốt trong chiến lược phát triển kinh tế tập thể ở huyện Ea Súp

Trong thời gian qua, định hướng phát triển kinh tế tập thể, mà nòng cốt là các hợp tác xã trên địa bàn huyện đã có những chuyển biến tích cực cả về số lượng và chất lượng, tạo đột phá, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế hướng tới xây dựng nền nông nghiệp phát triển bền vững, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Theo kế hoạch hành động thực hiện chiến lược phát triển kinh tế tập thể giai đoạn 2021-2030, UBND huyện đề ra mục tiêu đến năm 2030, toàn huyện sẽ có 40 HTX nông nghiệp, trong đó 40% HTX ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và 65% HTX liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Huyện Ea Súp có nhiều tiềm năng để phát triển nền nông nghiệp lúa nước

 Là huyện có thế mạnh về nông nghiệp, chiếm 56% tổng cơ cấu kinh tế toàn huyện. Do đó, xây dựng mô hình hợp tác hoạt động hiệu quả gắn với tiêu thụ sản phẩm, hướng đến mục tiêu tăng thu nhập cho nông dân đã trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm của huyện. Sự ra đời của các hợp tác xã, tổ hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp ngày càng thu hút người dân tham gia. Tính đến thời điểm hiện nay, toàn huyện có 27 HTX trong lĩnh vực nông nghiệp, số lượng HTX, tổ hợp tác tăng dần theo từng năm, điều này cho thấy lãnh đạo Chính quyền địa phương và người dân đang ngày càng chú trọng phát triển mô hình kinh tế hợp tác, người dân đã thấy rõ những lợi ích của việc hợp tác sản xuất so với làm ăn cá thể, nhỏ lẻ. Nhìn từ thực tế hoạt động của các Hợp tác xã, tổ hợp tác đã được thành lập trên địa bàn huyện, hầu hết đều theo tinh thần tự nguyện, dân chủ, hỗ trợ nhau trong sản xuất và tiêu thụ nông sản đã và đang khẳng định được tính hiệu quả. Qua thực tiễn hoạt động cũng cho thấy thành viên hợp tác xã, tổ hợp tác đã nhận thức và hiểu rõ quy định Luật Hợp tác xã, nghị định và thông tư hướng dẫn có liên quan. 

Mô hình sản xuất lúa Briết của Hợp tác xã giảm nghèo Ea Súp ( viết tắt GNES)

Một trong những HTX đầu tiên của huyện là HTX giảm nghèo Ea Súp, tại xã Ia Lốp, được thành lập ngày 15/01/2019, vốn điều lệ: 8 tỷ đồng với 9 thành viên và 12 lao động làm việc cho HTX, với mục tiêu góp phần xây dựng thương hiệu lúa, gạo Ea Súp từ đó giúp người nông dân trồng lúa tăng thu nhập, tạo sản phẩm nông nghiệp có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng, khẳng định chỗ đứng trong thị trường cung ứng và tiêu thụ. Ngay từ năm đầu thành lập, HTX đã liên kết với các hộ nông dân trồng lúa và 20 nhóm sinh kế từ Dự án giảm nghèo Tây Nguyên để tạo thành chuỗi liên kết sản xuất mà ở đó, HTX thực hiện nhiệm vụ tìm nguồn tiêu thụ sản phẩm. Ngoài sản phẩm chính là lúa gạo, HTX còn cung ứng các sản phẩm từ chăn nuôi như: dê, bồ câu, heo rừng lai… với chất lượng tốt, giá thành hợp lý đến người tiêu dùng. Để sản phẩm nông sản của nông dân huyện tiếp cận với các thị trường lớn, tháng 8/2019, HTX đã mở cửa hàng phân phối tại TP Buôn Ma Thuột, tổ chức kinh doanh các mặt hàng do các hộ dân tham gia hợp tác xã và 20 nhóm sinh kế từ Dự án giảm nghèo Tây Nguyên sản xuất. Trong đó, đáng chú ý là sản phẩm Lúa gạo đen canh tác hữu cơ, “ Năm 2019, HTX đã thuê 10ha đất tại thôn 13, xã Ya TMốt để canh tác lúa đen theo phương pháp hữu cơ. Nhờ đặc tính sinh trưởng mạnh, kháng sâu bệnh tốt nên quy trình canh tác lúa đen không hề có sự can thiệp của bất cứ loại thuốc hóa học, phân bón, thậm chí kể cả chế phẩm sinh học nào. Chính vì vậy, những người tiêu dùng khó tính nhất vẫn có thể yên tâm để lựa chọn loại gạo này về sử dụng. Bên cạnh đó, loại lúa đen cũng đón đầu xu hướng sử dụng gạo dài ngày, nâng giá trị kinh tế. Tháng 7/2019 sản phẩm Gạo lúa đen đã được cấp chứng nhận ISO với nhãn hiệu: Gạo “Khẩu xiên lăm”. Đây được xem là tiền đề để HTX từng bước mở rộng vùng sản xuất, đưa hạt gạo đặc sản ở vùng biên tiếp cận thị trường hàng hóa chất lượng cao. Ngoài Hợp tác xã giảm nghèo Ea Súp, trên địa bàn huyện còn nhiều hợp tác xã nông nghiệp đang khẳng định được vị trí, mang lại hiệu quả cao như: HTX Thành Công Ea Lê, HTX Cây ăn trái Vang Thanh, HTX xoài Ea Súp, Tmốt hay HTX sản xuất nấm rơm và mới đây nhất là Hợp tác xã Nông nghiệp xanh, thôn 10 xã Ya Tờ Mốt và Hợp tác xã du lịch, dược liệu Sunshine Vân Phúc Ea Súp tại thôn 7 xã Cư Mlan đã được thành lập và đi vào hoạt động.

Mặc dù đã có những tín hiệu đáng mừng, nhưng vấn đề liên kết giữa Hợp tác xã và doanh nghiệp trên địa bàn huyện vẫn còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Phần lớn các hợp tác xã và doanh nghiệp trên địa bàn huyện có quy mô nhỏ, năng lực cạnh tranh còn yếu, công nghệ và thiết bị lạc hậu, các công đoạn sử dụng lao động thủ công chiếm phần lớn. Việc ứng dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch còn rất hạn chế nên tình trạng sản phẩm nông nghiệp sau khi thu hoạch dễ bị hư hỏng, không bảo quản được lâu dài dẫn đến tổn thất về kinh tế cho người dân. Quy mô của mỗi chuỗi còn nhỏ lẻ, sản lượng chưa ổn định, nhiều sản phẩm còn phụ thuộc vào mùa vụ nên việc liên kết đầu ra còn gặp nhiều khó khăn. 

Tổ chức các hội thảo đầu bờ về các giống lúa mới để người dân đưa vào sản xuất

 Để nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, huyện tiếp tục khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, chú trọng quy mô HTX và thu hút thành viên tham gia; nâng cao sức cạnh tranh, hiệu quả hoạt động của tổ chức kinh tế tập thể gắn với phát huy vai trò làm chủ, lợi ích của các thành viên. Thúc đẩy các Hợp tác xã áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp kỷ thuật cao như: Kỹ thuật canh tác lúa chất lượng cao, VietGAP, ứng dụng công nghệ vi sinh, hữu cơ vi sinh trong sản xuất nông nghiệp thân thiện môi trường. Tiếp tục triển khai kịp thời các chính sách đầu tư, hỗ trợ cho sản xuất nông nghiệp và tạo mọi điều kiện cho các HTX liên kết với doanh nghiệp trong và ngoài huyện làm đầu mối tổ chức sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị.